در حالی که هفته پیش خبری مبنی بر بازگشت رویه قبلی مناطق آزاد برای ورود خودرو منتشر شده بود، وزیر صمت امروز چهارشنبه در حاشیه جلسه دولت اعلام کرد که ورود خودرو از مناطق آزاد به سرزمین اصلی، مجاز و شماره گذاری این خودروها با ضوابط و جزییات جدید، به زودی اطلاع رسانی می شود!
به گزارش تجارت جهانی، فاطمی امین که وعده های وی درباره حذف لاتاری خودرو، محقق نشد، اینک برای افزایش عرضه خودرو در کشور، می خواهد خودروها را از مناطق آزاد به سرزمین اصلی، جابجا کند در حالی که به گفته ساکنان مناطق آزاد، کمبود خودرو در مناطق هفتگانه، وجود دارد. از سوی دیگر، یکی از نمایندگان پارلمان هم خبر داده که ورود خودروهای زیر پنج سال به کشور، مجاز خواهد شد. اینکه چرا واردات بصورت مستقیم به سرزمین اصلی انجام نشود و مسیر پیچده واردات از مناطق آزاد در دستور کار قرار گرفته، دستاورد جدیدی محسوب می شود! اگر استدلال، ورود خودروهای دست دو باشد، نحوه ارزش گذاری و حتی خود این جابجایی از مناطق آزاد به سرزمین اصلی، احتمالا محل جدید دلال بازی و مافیا بازی شود اما اگر واردات خودروهای صفر کیلومتر، در دستور کار باشد، آن وقت باید گفت چرا این کار مستقیما به سرزمین اصلی انجام نمی شود و این بروکراسی اضافه، به چه منظوری است؟
حالت سوم ، دور زدن قانون است؛ تکلیف قانون بودجه برای واردات خودرو در سال آینده، مشخص شده است بنابراین هم زمان با رفع محدودیت واردات خودرو به مناطق آزاد، احتمالا قانون بودجه، دور زده خواهد شد و خودروها ابتدا به مناطق آزاد و از آنجا بصورت غیرمستقیم وارد سرزمین اصلی خواهند شد. البته برخی کارشناسان هم در تحلیل گفته های فاطمی امین گفتند که احتمالا شماره گذاری خودروها، بصورت محدودیت زمانی خواهد بود و مثلا شش ماه با پلاک سرزمین اصلی و شش ماه هم با پلاک منطقه آزاد، تردد خواهند داشت. باید منتظر ماند و دید که در روزهای آینده، جزییات این پروژه اعلام شود تا خیال دلالان بازار خودرو برای ترسیم نقشه و انتقال دلال بازی به مناطق آزاد برایشان، روشن تر شود.
آمار خودروهای دارای پلاک مناطق آزاد برآوردها از تعداد خودروهای دارای پلاک مناطق آزاد و در حال تردد در این مناطق بسیار متناقض و متفاوت است. به گزارش ایسنا، برخی تعداد این نوع خودروها را ۱۴ هزار دستگاه و برخی دیگر ۱۰۰ هزار دستگاه برآورد می‌کنند. با این حال برآوردهای نزدیک به واقعیت این تعداد را بین ۳۰ تا ۴۰ هزار دستگاه تخمین می‌زنند.
مژگان خانلو، سخنگوی ستاد بودجه سال ۱۴۰۰ در سال ۱۳۹۹ که بحث‌های اولیه در مورد طرح واردات خودرو از مناطق آزاد مطرح شد، گفته بود: احتمالا فقط ۱۴ هزار دستگاه خودروی دارای پلاک مناطق آزاد از امکان ورود به سرزمین اصلی برخوردار خواهند بود.
در همان سال احمد جمالی، معاون اقتصادی دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، هم تأکید کرده بود: اینکه گفته شده ۱۰۰ هزار خودروی خارجی در مناطق آزاد وجود دارد، هیچ مبنایی ندارد. به گفته او ۳۰ تا ۴۰ هزار خودروی خارجی در مناطق آزاد وجود دارد ولی این خودروها تامین‌کننده نیاز مناطق آزاد هستند و اگر قرار باشد وارد سرزمین اصلی شوند، دوباره مناطق آزاد به خودرو نیاز پیدا خواهند کرد.
کیفیت خودروهای موجود در مناطق آزاد به باور کارشناسان، با توجه به اینکه اغلب مناطق آزاد فعال در ایران در کنار دریاها مستقرند، به نظر می‌رسد عمر مفید اغلب این خودروها رو به اتمام است، زیرا از سال ۹۶ به این سو واردات خودروی خارجی به اکثر مناطق آزاد، نظیر کیش متوقف شده و عملا عمر جدیدترین مدل‌های خودروی در حال فعالیت در مناطق آزاد به پنج سال رسیده است. از نظر فنی، عمر مفید خودروهای فعال در مناطق شرجی چهار تا پنج سال تخمین زده می‌شود. باید دید آیا این نوع خودروها در بازار داخل مشتری پیدا می‌کنند و آیا عرضه ۳۰ هزار خودروی یادشده، می‌تواند گره بازار خودرو را باز کند؟»
تقویت عرضه خودرو نیاز اصلی بازار همان طور که می‌دانیم در یک سال اخیر، قیمت‌ها در بازار خودرو با روند صعودی روبه رو بوده و بسیاری از متقاضیان خرید نیز همچنان بدون خودرو هستند. این در حالی است که عرضه و تقاضا به دلیل مشکلات بسیار در زمینه تولید خودرو در سال‌های اخیر، همچنان ناتراز است و سمت تقاضا بیشتر از عرضه است. حال دولت با ارائه پیشنهادی تلاش دارد، با استفاده از ظرفیت خودروهای مناطق آزاد، امکان عرضه آنها به بازار داخلی را فراهم کند تا در کنار ورود خودروهای صفر کیلومتر خارجی در هفته‌های پایانی سال و سال آینده، کفه عرضه را نسبت به تقاضا، بالا ببرد.
پیشتر سخنگوی وزارت صمت گفته بود: طبق برنامه ریزی انجام شده در سه ماهه باقی مانده امسال، ۱۰۰ هزار دستگاه و به همین تعداد هم در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۲ خودرو از طریق واردات تامین می‌شود. قالیباف تاکید داشته است: پیش‌بینی ما این است که طی شش ماه پیش روی (سه ماهه زمستان و سه ماهه بهار ۱۴۰۲)، حدود ۷۰۰ هزار دستگاه خودرو تولید شود و در این مدت مقرر شده که ۲۰۰ هزار دستگاه خودرو هم وارد شود؛ بنابراین، در مجموع طی شش ماه آینده، ۹۰۰ هزار تا یک میلیون دستگاه خودرو وارد بازار خواهد شد.
