تجارت جهانی/ زهرا مددی: مناطق آزاد یک بحث اساسی و حساس در کشور است که از مفهومی متفاوت در مقایسه با مفهوم جهانی آن، در ایران برخوردار است. اگر برجام تحقق پیدا می کرد( اگرچه صرفا به موضوع هسته‌ای محدود بود)، برای نخستین بار پس از پیروزی انقلاب توافقی بین ایران و آمریکا صورت می‌گرفت و در صورت موفقیت، امکان پیشرفت و گفتگو در حوزه‌های دیگر به وجود می آمد. اما به دلیل دخالت‌های عوامل خارجی و مخالفان برجام در داخل کشور، به هدف خود نرسید و عملا با شکست مواجه شد. با توجه به اشکالات موجود در نظام بانکداری در داخل کشور و مشکلات ارتباطات بیرونی در زمینه تولید و تجارت بین الملل، برجام می توانست تا حدودی در حل این موضوعات اثر گذار باشد و به عنوان الگویی برای ارتباطات در زمینه های دیگر بین دو کشور قرار گیرد. موضوع FATF و نپذیرفتن و معاهده‌های پالرمو و CFT نیز موضوعی است که بر صادرات و واردات اثر گذار است و کشور را ملزم به پرداخت هزینه‌های گزاف و مشکلات در این زمینه کرده است. در حال حاضر پیش بینی درباره احیای مجدد برجام دشوار است، اما مشخص است که از طرف دو کشور، شواهدی برای رسیدن به توافق در حال حاضر وجود ندارد و هر دو طرف در مذاکرات به دنبال امتیاز گیری حداکثری هستند. احتمالا احیای این برجام شانس بسیار کمی دارد؛ چرا که موضوعات، نیازها و مسایل در گذر زمان تغییراتی را به وجود آورده که منجر به احیای برجام با ساختار جدید خواهد بود. ایران به دنبال تضمین عدم بازگشت مجدد تحریم و خروج دوباره آمریکا و آمریکا نیز در پی برجامی با سود بیشتر از برجام قبلی است. بنابراین بر اساس شواهد در صورت رسیدن به تواقق، قطعا با برجامی جدید مواجه خواهیم بود.
